Zasada działania rozrusznika gwiazda-trójkąt polega na tym, że w pierwszej fazie przyspieszania uzwojenia silnika połączone są w gwiazdę, przez co prąd jest obniżony. Po zaprogramowanym czasie następuje zmiana połączenia na połączenie w trójkąt, przy którym występuje pełny prąd, a także pełny moment obrotowy.
W przypadku połączenia w trójkąt napięcie na każdym z uzwojeń silnika jest takie samo jak napięcie sieci. Prąd silnika rozkłada się na dwa uzwojenia równoległe ze współczynnikiem w stosunku do prądu linii. Jeśli impedancja poszczególnych uzwojeń silnika wynosi Z, to suma impedancji uzwojeń równoległych wynosi Z/V3.
Gdy silnik jest połączony w gwiazdę, uzwoj enia silnika są połączone szeregowo. Impedancja wynosi wówczas 3 razy więcej niż podczas połączenia w trójkąt. Ponieważ poziom napięcia jest taki sam, więc przy połączeniu w gwiazdę uzyskuje się 1/3 tego prądu co przy połączeniu w trójkąt. Jeśli zatem jest u żywany rozrusznik gwiazda-trójkąt, prąd połączenia w gwiazdę odpowiada 33% wartości w przypadku silnika połączonego w trójkąt.
Ponieważ napięcie główne jest takie samo, więc silnik odczuwa połączenie w gwiazdę jako redukcję napięcia, co sprawia, że napięcie na poszczególnych uzwojeniach silnika będzie odpowiadało napięcia głównego. Niższe napięcie przekłada się na obniżenie momentu obrotowego. Moment obrotowy obniżany jest o kwadrat napięcia, czyli stanowi 33% wartości momentu obrotowego w przypadku połączenia w trójkąt. Jest to jednak tylko wartość teoretyczna. Bliższa prawdzie jest wartość 25% ze względu na dodatkowe straty, a także inne parametry sprawności obowiązujące podczas połączenia w gwiazdę. Sprawdza się to dobrze przy rozruchu bez obciążenia lub pod bardzo lekkim obciążeniem, ale nie w przypadku cięższych zastosowań.
Z rozrusznikami gwiazda-trójkąt występują duże problemy podczas rozruchu np. pomp. Gdy silnik przyspieszy do około 80-85% prędkości znamionowej, moment obciążenia zrównuje się z momentem obrotowym silnika i silnik przestaje przyspieszać. Aby osiągnąć prędkość znamionową, należy zmienić połączenie na połączenie w trójkąt, co często skutkuje wysokimi wartościami prądu szczytowego i przełączania. Czasami prąd szczytowy może osiągnąć wartość nawet większą niż przy rozruchu bezpośrednim.
Ponadto, podobnie jak przy rozruchu bezpośrednim, silnik uruchomiony rozrusznikiem gwiazda-trójkąt zatrzymać można tylko w sposób bezpośredni.
Powyższe materiały opracowała firma ABB. sp. z o.o.